|
nasz DOM www.netparafia.pl |
 |
MODLITWA w naszym DOMu - ¦w. Józef Sebastian Pelczar (1842-1924)
ZoRo - 18 StyczeÅ„ 2016, 09:39 Temat postu: ¦w. Józef Sebastian Pelczar (1842-1924) http://wsd.przemyska.pl/o...astian-pelczar/
¦w. Józef Sebastian Pelczar (1842-1924)
¦w. Józef Sebastian Pelczar urodzi³ siê 17.01.1842 r. w Korczynie – ma³ym miasteczku po³o¿onym na Podkarpaciu w pobli¿u Krosna. Przyszed³ na ¶wiat, jako trzecie z kolei dziecko Marianny i Wojciecha Pelczarów. Dziecko zosta³o ochrzczone dwa dni po urodzeniu i zgodnie z ówczesnym zwyczajem nadano mu imiona patronów dnia: Józef Sebastian. By³a to ¶roda, dzieñ po¶wiêcony czci ¶w. Józefa, i 19.01. – wigilia uroczysto¶ci ¶w. Sebastiana. Józef wychowa³ siê w rodzinie g³êboko religijnej. Jego matka mia³a piêkny zwyczaj ofiarowania ka¿dego swojego dziecka Matce Bo¿ej w Le¿ajsku, dok±d czêsto udawa³a siê z pielgrzymk±. Przysz³y ¶wiêty by³ dzieckiem z natury dobrym, lecz sk³onnym do egoizmu, pró¿no¶ci i lekkomy¶lno¶ci. Mimo tych wad, cechowa³a go pilno¶æ w odmawianiu pacierza i gorliwo¶æ w spe³nianiu obowi±zków ministranta w ko¶ciele parafialnym.
M³ody Pelczar w 1848 r. rozpocz±³ naukê w szkole parafialnej w Korczynie. Odznacza³ siê pilno¶ci± i bystro¶ci± umys³u. Co roku otrzymywa³ nagrodê za naukê. W 1850 r. rodzice postanowili wys³aæ swojego zdolnego syna do Rzeszowa, by tam kontynuowa³ naukê w szkole g³ównej. Równie¿ w tym samym roku mia³o miejsce wa¿ne wydarzenie w ¿yciu Józefa Sebastiana. Otó¿ pierwszy raz przyst±pi³ do spowiedzi i Komunii ¶w. To w³a¶nie wtedy spotka³ siê z Panem Jezusem obecnym w Eucharystii, której sta³ siê gor±cym czcicielem.
W 1852 r. Józef Pelczar rozpocz±³ naukê w rzeszowskim gimnazjum. Umi³owanymi przedmiotami Pelczara by³y: religia i historia. Mimo wielu obowi±zków zwi±zanych z edukacj±, Józef Sebastian nie zaniedbywa³ obowi±zków religijnych. Szczególnie pokocha³ Maryjê. Ogromny wp³yw na pobo¿no¶æ Maryjn± u Pelczara mia³ sen z dzieciñstwa, który g³êboko zapad³ mu w pamiêæ. Józef zobrazowa³ go nastêpuj±co: „ Oto ¶ni³o mi siê, ¿e z obrazu zstêpuje Naj¶wiêtsza Panna jako ¿ywa, patrzy na mnie s³odko i wyci±ga do mnie rêce. Odt±d mia³em wielkie nabo¿eñstwo do Naj¶wiêtszej Panny.” W 1854 r. m³ody Pelczar przyj±³ sakrament bierzmowania.
W lipcu 1860 r. przysz³y biskup przemyski ukoñczy³ gimnazjum i zda³ celuj±co egzamin dojrza³o¶ci. We wrze¶niu tego roku Józef Sebastian zosta³ przyjêty na pierwszy rok studiów teologicznych do Wy¿szego Seminarium Duchownego w Przemy¶lu. Mia³ szczê¶cie spotkaæ tam ludzi silnego charakteru i wielkiego ducha. Jednym z nich by³ nowo mianowany rektor ks. Marcin Skwierczyñski, uzdolniony profesor i dobry kap³an. Drug± wybitn± postaci± by³ ks. Ignacy £obos, który pe³ni³ funkcjê ojca duchownego. Ci dwaj kap³ani zyskali ca³kowite zaufanie Józefa i wywarli decyduj±cy wp³yw na jego ¿ycie duchowe. Pod wp³ywem dobrej lektury i dzia³ania Ducha ¦wiêtego, m³ody alumn zacz±³ lepiej rozumieæ godno¶æ kap³añsk±. Poniewa¿ nauka teologii nie sprawia³a mu trudno¶ci, móg³ po¶wiêciæ wiêcej czasu na nadobowi±zkowe prace dokszta³caj±ce. Z grona profesorów przemyskiego seminarium, Pelczar najbardziej pochlebnie wyra¿a³ siê o ks. Edwardzie Schediwym – wyk³adowcy Starego Testamentu.
Pomimo, i¿ kleryk Pelczar po¶wiêca³ sporo czasu nauce, to jednak na pierwsze miejsce zaczê³y wybijaæ siê apostolska gorliwo¶æ o chwa³ê Bo¿±, troska o dobro moralne i gotowo¶æ do sk³adania ofiar. Po ukoñczeniu drugiego roku studiów w Wy¿szym Seminarium w Przemy¶lu, alumn Józef Sebastian stawi³ czo³a nowemu zadaniu. 29.08.1862 r. w Komborni podczas ¶wiêta Matki Bo¿ej Pocieszenia, wyg³osi³ swoje pierwsze kazanie. Od tej pory g³osi³ czêsto kazania w parafiach diecezji przemyskiej. Podczas nauki w przemyskim seminarium Józef Pelczar odby³ wiele pielgrzymek do sanktuariów Pañskich i Maryjnych. Czwarty rok formacji up³yn±³ Pelczarowi w¶ród intensywnej pracy wewnêtrznej i przygotowaniu siê do ¶wiêceñ prezbiteratu.
17.07.1864 r., by³ dniem upragnionych ¶wieceñ kap³añskich. Józef Sebastian Pelczar razem z o¶mioma kolegami le¿a³ krzy¿em u stóp o³tarza i gor±co prosi³ Boga o ³askê przyjêcia tak wielkiego daru. Tego dnia t³umy obleg³y przemysk± katedrê. W¶ród nich by³ te¿ podesz³y w latach ojciec ks. Józefa – Wojciech Pelczar.
24.07. neoprezbiter Józef Pelczar odprawi³ Mszê ¶w. prymicyjn±, a 18.08. przyby³ do Sambora na swoj± pierwsz± placówkê duszpastersk±. Po krótkim, ale jak¿e pracowitym pobycie w Samborze, ks. Józef Sebastian w 1865 r. zosta³ wys³any na studia do Rzymu. Tam w 1866 r. obroni³ doktorat z teologii. Po powrocie z Wiecznego Miasta, spotka³o go wielkie rozczarowanie. Ks. Józef spodziewa³ siê, ¿e otrzyma katedrê naukow±. Biskup jednak ponownie wys³a³ go na placówkê do Sambora.
W 1869 r. ks. Pelczar zosta³ mianowany prefektem Wy¿szego Seminarium Duchownego w Przemy¶lu. By³o to jednak stanowisko podrzêdne, bo Rz±d Austrii zmniejszy³ dotacje na seminarium, co odbi³o siê znacznie na warunkach ¿ycia. Obok ks. Józefa Sebastiana, drugim prefektem by³ ks. Jakub Glazer. Prefektura nie zabiera³a zbyt wiele czasu, za to dawa³a mo¿liwo¶æ do pracy naukowej.
W 1870 r. ks. prefekt otrzyma³ katedrê teologii pastoralnej w Wy¿szym Seminarium Duchownym w Przemy¶lu. Tego zaszczytu nigdy siê nie spodziewa³. Od lat studenckich marzy³ o profesurze historii i z tej dziedziny robi³ specjalizacjê w Rzymie. Po krótkim czasie ten gorliwy kap³an otrzyma³ drug± katedrê. Odt±d oprócz teologii pastoralnej wyk³ada³ prawo kanoniczne. Jednak ciê¿ka praca i warunki ¿ycia w seminarium nadszarpnê³y zdrowie ks. prefekta Józefa. Ratunkiem dla zdrowia przysz³ego biskupa mog³a byæ posada proboszcza wiejskiego. Opatrzno¶æ Bo¿a zadecydowa³a inaczej.
19.03.1877 r. ks. Józef Sebastian otrzyma³ nominacjê na profesora zwyczajnego historii Ko¶cio³a i prawa kanonicznego Uniwersytetu Jagielloñskiego. Dziêki staraniom ks. prof. Józefa w 1880 r. dosz³o do reorganizacji Wydzia³u Teologicznego UJ. Odzyskano utracone w 1847 r. prawo nadawania stopni doktorskich. Liczba katedr wzros³a z 4 do 7. Uznaniem licznych zas³ug ze strony profesorów, by³o powierzenie ks. prof. Józefowi Sebastianowi godno¶ci rektora UJ na rok 1882/1883. Bêd±c rektorem uczelni, ks. Pelczar by³ jednocze¶nie cz³onkiem kapitu³y katedralnej.
Ks. prof. wykona³ ogromn± pracê, pomagaj±c chorym oraz biednym z Krakowa i okolic. Od 1891 do 1899 r. pe³ni³ urz±d zastêpcy prezesa Rady Nadzorczej Towarzystwa ¶w. Wincentego á Paulo, które zajmowa³o siê najbardziej potrzebuj±cymi. W 1894 r. ks. prof. Józef Sebastian Pelczar za³o¿y³ Zgromadzenie S³u¿ebnic Serca Jezusowego. By³y to ostatnie lata dzia³alno¶ci ks. Pelczara na ziemi krakowskiej. Ostatni etap swojego ¿ycia mia³ po¶wieciæ pracy w rodzinnej diecezji.
W 1899 zosta³ mianowany biskupem pomocniczym w Przemy¶lu. 19.03.1899 r. bp przemyski £ukasz Ostoja – Solecki udzieli³ sakry biskupiej trzeciemu sufraganowi diecezji przemyskiej – ks. Józefowi Sebastianowi Pelczarowi. Po 22 latach dzia³alno¶ci w Krakowie, rozpocz±³ siê 25-letni okres pracy biskupiej. Na nowego biskupa – sufragana spad³a wiêkszo¶æ obowi±zków biskupich, gdy¿ bp Solecki by³ ju¿ wtedy bardzo schorowany. Sufraganem by³ bp Pelczar rok. 2.03.1900 r. zmar³ bp £ukasz Solecki.
W listopadzie cesarz wyda³ dekret mianuj±cy ordynariuszem przemyskim ks. bpa Józefa Sebastiana Pelczara. Intronizacja odby³a siê 13.01.1901 r. Na czele diecezji stan±³ cz³owiek pochodz±cy z najni¿szej warstwy spo³ecznej. G³ówn± trosk± bpa Józefa by³o przygotowanie ¶wiêtych kap³anów do pracy w diecezji. Z my¶l± o kandydatach do kap³añstwa ks. biskup otworzy³ w 1902 r. ni¿sze seminarium. Oczywi¶cie Pasterz troszczy³ siê równie¿ o alumnów studiuj±cych w Wy¿szym Seminarium Duchownym w Przemy¶lu. Dla kandydatów do kap³añstwa prowadzi³ liczne konferencje. Seminarium odwiedza³ na pocz±tek i na zakoñczenie roku akademickiego, podczas egzaminów, ob³óczyn I kursu, przyjêcia do Sodalicji Mariañskiej kleryków II roku. Biskup Józef Sebastian dba³ równie¿ o stan zdrowia i odpowiednie od¿ywianie alumnów. Zdarzy³o siê czasem, ¿e ks. biskup przychodzi³ niespodziewanie do refektarza seminaryjnego i razem z klerykami spo¿ywa³ posi³ki. Seminarzy¶ci zapraszali równie¿ bpa Pelczara na op³atek w Bo¿e Narodzenie i ¶wiêcone w Poniedzia³ek Wielkanocny. Ks. biskup ordynariusz pragn±³, by klerycy Wy¿szego Seminarium Duchownego w Przemy¶lu pokochali modlitwê, byli wierni Ko¶cio³owi, mi³owali cnotê czysto¶ci, pos³uszeñstwa, ofiarno¶ci, umartwienia, po¶wiêcenia w codziennej pracy i godnie zachowywali siê w ko¶ciele. W 1902 r. bp Józef postanowi³ przeprowadziæ reorganizacjê studiów w przemyskim seminarium. Zaproponowa³ nowe przedmioty m.in.: lektoraty jêzyka ³aciñskiego, niemieckiego i francuskiego, sztukê religijn±, ¶piew ko¶cielny, retorykê. Dla pog³êbienia wiedzy alumnów, poleci³ dodatkowe wyk³ady z Pisma ¶w., apologetyki, socjologii, teologii mistycznej. Dla seminarium bp Pelczar stara³ siê tak¿e przygotowaæ wykszta³conych profesorów i wychowawców, dlatego zdolnych ksiê¿y wysy³a³ na studia za granicê. Wed³ug niego ka¿dy ksi±dz z racji swojego powo³ania, powinien p³on±æ ogniem gorliwo¶ci.
¦wiêty Biskup kocha³ powierzon± mu prastar± diecezjê przemysk±. Wizytacje przeprowadza³ bardzo sumiennie. Do wybuchu wojny zd±¿y³ raz zwizytowaæ ca³± diecezjê i rozpocz±³ kolejn± seriê. Gorliwy biskup zorganizowa³ trzy synody diecezjalne. W 1914 r. Austriacy koñczyli budowê Twierdzy Przemy¶l – jednej z najwiêkszych na ¶wiecie. Przeczuwaj±c nadchodz±c± wojnê, na konsystorzu biskupów w po³owie wrze¶nia 1914 r. ustalono, ¿e ordynariusz ma rezydowaæ po za Przemy¶lem, by w ten sposób czuwaæ nad diecezj±. W mie¶cie mia³ pozostaæ bp sufragan Fiszer. Ju¿ po wybuchu wojny, ale jeszcze przed opuszczeniem Przemy¶la, bp Józef Sebastian powo³a³ Komitet Biskupi dla niesienia pomocy ubogiej ludno¶ci. 21.09.1914 r. bp Pelczar uda³ siê do Krakowa. Po powrocie 12.06.1915 r. przysz³o mu zmierzyæ siê z nêdz± szerz±c± siê w zrujnowanym trzema oblê¿eniami mie¶cie i wyniszczonej wojn± diecezji.
19.03.1924 r. bp Józef obchodzi³ 25-lecie ¶wiêceñ biskupich. Trzy dni po jubileuszu zachorowa³ na zapalenie p³uc. 23.03. odprawi³ ostatni± Mszê ¶w. Po przyjêciu sakramentu namaszczenia chorych ks. biskup powiedzia³: „Wiecie, ksiê¿a, by³em na wysokim stanowisku, ale by³em tylko cz³owiekiem.” Pasterz diecezji przemyskiej zmar³ w pi±tek, 28.03. 1924 r. o godz. 1:30. Pogrzeb ks. biskupa ordynariusza odby³ siê 4 dni po ¶mierci. Zw³oki z³o¿ono w ko¶ciele Naj¶wiêtszego Serca Jezusowego w Przemy¶lu.
Dok³adnie 30 lat po ¶mierci rozpocz±³ siê proces beatyfikacyjny biskupa Józefa. 18.02.1989 r. Ojciec ¦wiêty Jan Pawe³ II og³osi³ dekret o heroiczno¶ci cnót s³ugi Bo¿ego Józefa Sebastiana Pelczara. 2.06.1991 r. Papie¿ Polak dokona³ w Rzeszowie uroczystej beatyfikacji, a 18.05.2003 r. na Placu ¶w. Piotra kanonizacji Józefa Sebastiana Pelczara.
¦w. bp Pelczar by³ twórczym pisarzem. Spod jego pióra wysz³y takie pozycje jak: „Pasterz wed³ug Serca Jezusowego, czyli ascetyka pasterska”, „Rozmy¶lania o ¿yciu kap³añskim”, czy „¯ycie duchowe”. Z tych wielkich dzie³ duchowych do dnia dzisiejszego korzystaj± klerycy Wy¿szego Seminarium Duchownego w Przemy¶lu, jak i innych seminariów. Kiedy¶ ks. prof. Karol Wojty³a zapyta³ alumnów nad jak± lektur± duchown± siê pochylaj±. Us³ysza³ odpowied¼, ¿e czytaj± „Biskupa Pelczara”, i ¿e razi ich staro¶wiecko¶æ formy. Wtedy us³yszeli od przysz³ego papie¿a: „Ch³opcy, ch³opcy, tam s± lawiny prawdy”.
Alumn Sebastian Józef Picur
|
|