nasz DOM
www.netparafia.pl

MODLITWA w naszym DOMu - ¦wiêci Bazyli Wielki i Grzegorz z Nazjanzu

ZoRo - 1 Styczeń 2018, 16:37
Temat postu: ¦wiêci Bazyli Wielki i Grzegorz z Nazjanzu
https://opoka.org.pl/biblioteka/T/TS/swieci/bazyli_grzegorz.html
¦wiêci Bazyli Wielki i Grzegorz z Nazjanzu

¦w. Bazyli urodzi³ siê w 329 roku w Cezarei Kapadockiej (dzisiejsza Turcja) w chrze¶cijañskiej g³êboko religijnej rodzinie. Jego babka Makryna, rodzice: Bazyli i Emmelia, siostra Makryna oraz bracia biskupi: Grzegorz z Nyssy i Piotr z Sebasty zostali zaliczeni do grona ¶wiêtych. Studiowa³ najpierw w rodzinnej Cezarei (jego ojciec by³ retorem), nastêpnie w Konstantynopolu i w Atenach, gdzie zaprzyja¼ni³ siê ze ¶w. Grzegorzem z Nazjanzu. Po skoñczonych studiach ¶w. Bazyli powróci³ do rodzinnego domu i w Cezarei wyk³ada³ retorykê. Prze¿ycia zwi±zane ze ¶mierci± brata Naukratiosa i rozpacz matki z tego powodu przyczyni³y siê do przyjêcia przez niego chrztu w roku 358 (w tamtych czasach czêsto przyjmowali chrzest ludzie doro¶li) i podjêcia ¿ycia pustelniczego. W latach 359-360 ¶w. Bazyli odwiedzi³ wspólnoty mnisze w Syrii, Palestynie, Egipcie i Mezopotamii, aby poznaæ zasady ich ascetycznego ¿ycia. Po powrocie osiad³ w Annesis ko³o Neocezarei Pontyjskiej, gdzie wraz z przyjació³mi zbudowa³ klasztor i za³o¿y³ szko³ê dla m³odzie¿y oraz organizowa³ wspólnoty zakonne w ró¿nych prowincjach Azji Mniejszej. Po przyjêciu ¶wiêceñ kap³añskich w roku 364 zosta³ doradc± Euzebiusza, biskupa Cezarei Kapadockiej, a w 370 r. jego nastêpc± i metropolit± Kapadocji oraz egzarch± (w³adza ponadmetropolitalna) Pontu.

¦w. Bazyli wiele czasu po¶wiêci³ pracy nad bardziej precyzyjnym przedstawieniem prawd wiary, zw³aszcza dogmatu o Trójcy ¦wiêtej i nauce o Duchu ¦wiêtym. Odwa¿nie przeciwstawia³ siê cesarzowi Walensowi, który propagowa³ arianizm. ¦w. Bazyli uwa¿a³, ¿e obrona wiary chrze¶cijañskiej przed arianizmem (herezja odmawiaj±ca bóstwa Chrystusowi) jest jednym z jego wa¿niejszych zadañ. Nasz patron pozostawi³ po sobie wiele dzie³, mianowicie pisma teologiczno-dogmatyczne, pisma ascetyczne, homilie i mowy, listy (zachowa³o siê ich 365). ¦w. Bazyli opracowa³ liturgiê zwan± od jego imienia Liturgi± ¶w. Bazylego, a w niej anaforê, czyli modlitwê eucharystyczn±. Liturgia ta jest stosowana w Ko¶cio³ach wschodnich: prawos³awnych i katolickich. On te¿ pozostawi³ opracowan± przez siebie regu³ê zakonn±, któr± pos³uguj± siê siostry i bracia zakonni, tak w prawos³awiu, jak te¿ w katolickich Ko¶cio³ach wschodnich. ¦w. Bazyli zawsze pamiêta³ o ubogich. W czasie klêski g³odu kaza³ sprzedawaæ dobra ko¶cielne, aby za nie kupiæ chleb g³odnym. W Cezarei za³o¿y³ te¿ hospicjum dla pielgrzymów, chorych i starców. Pe³en zas³ug odszed³ do Pana 1 I 379 r. Historia nada³a mu przydomek Wielki. Zosta³ tak¿e zaliczony do grona doktorów Ko¶cio³a (H. Fros, M. Szegda, W. Zaleski).

W ikonografii przedstawia siê ¶w. Bazylego jako ojca Ko¶cio³a z gestem b³ogos³awienia, o twarzy ascetycznej, okolonej czarnymi w³osami i spiczast± brod±, ubranego w pontyfikalny strój greckiego arcybiskupa (H. Wagner).

Drugi nasz patron - ¶w. Grzegorz z Nazjanzu przyszed³ na ¶wiat w Arianzos k. Nazjanzu (dzisiejsza Turcja) w roku 330, tak¿e w rodzinie chrze¶cijañskiej. By³ pierworodnym synem Grzegorza, biskupa Nazjanzu. Matka ¶w. Grzegorza Nonna, siostra Gorgonia, brat Cezary i kuzyn Amfiloch zostali zaliczeni do grona ¶wiêtych. ¦w. Grzegorz studiowa³ w Cezarei Kapadockiej, w Cezarei Palestyñskiej, Aleksandrii i w Atenach. W Egipcie przyj±³ chrzest w roku 352, po studiach wróci³ do Nazjanzu, gdzie wyk³ada³ retorykê. Przez pewien czas przebywa³ na pustelni ze ¶w. Bazylim Wielkim, w roku 361 zosta³ kap³anem, a w 372 wbrew swojej woli zosta³ wy¶wiêcony na biskupa przez swojego ojca i przyjaciela Bazylego Wielkiego. Po ¶mierci ojca w 374 r. zarz±dza³ diecezj± w Nazjanzie, w roku 381 na pro¶bê wiernych zosta³ biskupem metropolit± Konstantynopola. Sam cesarz Teodozjusz I Wielki uroczy¶cie wprowadzi³ ¶w. Grzegorza do katedry. W tym te¿ czasie (od maja 381) odbywa³ siê w Konstantynopolu sobór powszechny, któremu przewodniczy³ po ¶mierci biskupa Melecjusza ¶w. Grzegorz. Na tym soborze nadano metropolitom Konstantynopola, Aleksandrii, Antiochii i Jerozolimy tytu³ patriarchów. Dlatego te¿ ¶w. Grzegorz zosta³ pierwszym patriarch± Konstantynopola. ¦w. Grzegorz têskni³ za spokojem, cisz±, ¿yciem pustelniczym, nie odpowiada³a mu stolica imperium. Z tego te¿ powodu zrzek³ siê swojego urzêdu w 382 r., powróci³ do Nazjanzu, gdzie przez dwa lata kierowa³ tamtejszym Ko¶cio³em, po czym zamieszka³ jako pustelnik w Arianzos. Tam te¿ po¶wiêci³ siê pracy pisarskiej. ¦w. Grzegorz dla swojej rozleg³ej wiedzy teologicznej zosta³ nazwany Teologiem. Pozostawi³ po sobie mowy, listy i oko³o 400 utworów poetyckich. W swojej my¶li teologicznej akcentowa³ jedno¶æ Trójcy ¦wiêtej ze wzglêdu na jedno¶æ bóstwa, bóstwo Ducha ¦wiêtego; Jezus Chrystus posiada naturê bosk± i ludzk±, pe³niê cz³owieczeñstwa i bóstwa; Maryi przys³uguje tytu³ Bogurodzicy, w Eucharystii realnie przebywa Chrystus Pan pod ¶wiêtymi postaciami; dzieciêctwo Bo¿e, czyli nasze upodobnienie siê do Chrystusa powinno byæ celem ¿ycia ka¿dego chrze¶cijanina. ¦w. Grzegorz zakoñczy³ pracowite i ¶wiête ¿ycie w roku 390 w miejscowo¶ci swojego urodzenia. Nadano mu tytu³ doktora Ko¶cio³a (H. Fros, F. Dr±czkowski, W. Zalewski).

W ikonografii przedstawia siê ¶w. Grzegorza jako greckiego biskupa, mê¿czyznê w ¶rednim wieku lub starca (siwy, ³ysiej±cy, z krótk± szerok± brod± i krzaczastymi brwiami), z rêk± wzniesion± w ge¶cie b³ogos³awieñstwa i ze zwojem lub ksiêg± w lewej rêce. ¦w. Grzegorz z Nazjanzu najczê¶ciej wystêpuje w sztuce Ko¶cio³a wschodniego (A. Cie¶la).

Liturgiczny obchód ku czci ¶w. Bazylego Wielkiego i ¶w. Grzegorza z Nazjanzu przypada na dzieñ 2 stycznia i ma rangê wspomnienia obowi±zkowego. W Liturgii Godzin (t. I, s. 1028 - 1030) mo¿emy zapoznaæ siê z fragmentem mowy pochwalnej ¶w. Grzegorz z Nazjanzu na cze¶æ ¶w. Bazylego Wielkiego.

Nasze przypatrywanie siê ¶wiêtym patronom zakoñczmy mszaln± modlitw±: „Bo¿e, Ty o¶wieci³e¶ Ko¶ció³ przyk³adem i nauk± ¶wiêtych Bazylego i Grzegorza, spraw, aby¶my pokornie poznawali Twoj± prawdê i wprowadzali j± w czyn przez mi³o¶æ”.

Ks. Stanis³aw Ho³odok


Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group