Patrząc na leżącą na półce Biblię, widzimy dość grubą książkę, mającą prawie tyle samo stron co słownik. Ale po zdjęciu jej z półki przekonujemy się, że w ogóle nie przypomina ona słownika. W rzeczywistości nie jest nawet jedną księgą. Biblia jest zbiorem ksiąg w sumie, w ujęciu katolickim 73, protestanckim 66. Niektóre z nich są bardzo grube, inne cieńsze; niektóre bardzo stare, inne nieco młodsze. Zawierają historię, poezję, filozofię, hymny - a nawet kazania i prywatne listy. W jaki sposób doszło do napisania tych ksiąg? Kto je napisał? Kiedy? W jaki sposób połączono je, tworząc księgę, którą znamy dzisiaj jako Biblię?
Jak powstawała Biblia?
Jeśli ktoś przed 5000 lat chciał napisać list, nie czynił tego atramentem na papierze ani literami alfabetu. Używano wtedy pisma klinowego. Każda grupa liter miała swoje szczegółowe znaki.
Obok trzy rzędy znaków pisma klinowego asyryjsko-babilońskiego, które oznaczają: (Nebukadnesar, najstarszy syn Nabopolasara, Król Babilonu jestem ja).
Znaki te albo wykuwano w kamieniu, albo wygniatano w glinie, którą następnie wypalano.
W wielu miastach, które dawno temu zasypał piasek pustyni, odkopano i znaleziono tysiące takich małych tabliczek, wypalanych z gliny oraz marmurowe filary, na których wykuto wiele różnych opisów. Egipcjanie wynaleźli inne pismo, mianowicie hieroglify, które odnaleziono w piramidach. Wiele trudu kosztowało odczytanie napisów tych najstarszych języków ludzkości.
Oto trzy rzędy egipskiego pisma hieroglificznego.
........................
Poza gliną, kamieniem i drzewem pisano w późniejszych stuleciach na papirusach, które wyrabiano z rośliny papirusowej. Jeszcze później pojawił się pergamin (odpowiednio przygotowana skóra zwierzęca). Papirusy najpierw układano w zwoje, ponieważ człowiek nie umiał jeszcze składać pojedynczych skór papirusowych w księgę.
Mojżesz był pierwszym pisarzem Biblii. Czytamy kilkakrotnie, że Bóg dał mu zadanie, aby spisał wydarzenia do chwili powstania zwoju. Lud izraelski otrzymał przywilej zebrania poszczególnych ksiąg Biblii i starannego ich przechowania. Mniej więcej 400 lat przed narodzeniem Chrystusa wszystkie księgi Starego Testamentu były już spisane.
Stary Testament spisano w języku hebrajskim. Niektóre krótkie części ksiąg Ezdrasza i Daniela są zapisane po aramejsku. Dopiero po ziemskim życiu Pana Jezusa spisane zostały księgi i listy Nowego Testamentu. Powstały one w języku greckim, gdyż mowa ta była wówczas szeroko rozpowszechniona.
Nowy Testament spisano całkowicie około 100 lat po narodzeniu Chrystusa. Mojżesz zaś żył mniej więcej 1500 lat przed Chrystusem, tak więc Biblia powstawała w ciągu 1600 lat. W tym czasie napisano też inne księgi, lecz nie należą one do Słowa Bożego. Skąd to wiadomo?
Wierzący wiedzieli bardzo wcześnie, dzięki kierownictwu Ducha Bożego, które księgi należą do Biblii, a które nie. Chrześcijanie potrafili rozróżnić, które księgi są kanoniczne (tzn. prawdziwe), a które są apokryfami (tzn. nieprawdziwe). Niektóre z ksiąg apokryficznych warto przeczytać. Jednak uważny czytelnik wkrótce zauważy, że jest to coś innego niż Biblia. Znajdują się tam bowiem wymyślone i śmieszne historie, a także wiele błędów. Tego w Biblii się nie znajdzie.
Księgi Boże nie zostały zestawione przez zgromadzenie ojców kościoła ani przez sobory, ale przez kierownictwo Ducha Świętego.
Wynalazek druku zmienił świat przed około 500 laty. Ktoś, kto dawniej pragnął posiadać Biblię, musiał ją odpisywać. Nie każdy mógł sobie na to pozwolić, gdyż mało ludzi potrafiło pisać, więc ten, kto chciał mieć Biblię, musiał prosić o jej przepisanie. Kosztowało to wiele czasu i pieniędzy.
Kupowano manuskrypt (tzn. rękopis, gdyż słowo to oznacza "napisane ręką"). Odpisywano słowo w słowo, starannie, przy czym jednak nie uniknięto trudności. Popełniano też błędy przy przepisywaniu. Ktoś, kto wiele lat później odpisywał znowu z kolejnego odpisu, nie zawsze je zauważał, więc mógł je przepisać, a oprócz tego popełnić następne. Dlatego tak istotne jest, byśmy mieli najstarsze rękopisy, im bliżej bowiem jesteśmy tych pierwszych pism, tym większa pewność bezbłędności tekstu.
Biblia jest podzielona na dwie główne części - Stary Testament i Nowy Testament.
Hebrajski Stary Testament
Na Stary Testament składa się pierwszych 39 (46) ksiąg chrześcijańskiej Biblii. Księgi te są świętymi pismami narodu żydowskiego i jego religii, judaizmu. Były one pierwotnie napisane po hebrajsku i aramejsku, w antycznych językach Żydów. Wiele z tych pism jest tak starych, że obecnie niewiele można powiedzieć o ich początkach. Żydowscy pisarze co jakiś czas sporządzali kopie świętych pism hebrajskich. Jednak dokumenty w klimacie krajów biblijnych ulegały szybkiemu niszczeniu i dlatego rzadko znajdujemy bardzo stare kopie pism.
Aż do roku 1947 najstarsze hebrajskie rękopisy Starego Testamentu pochodziły z IX i X w. po Chr.
Były one kopiami pierwszych pięciu ksiąg biblijnych - Pentateuchu (Pięcioksięgu). W roku 1947 dokonano bardzo ważnego odkrycia zwojów znad Morza Martwego. Były to wczesne rękopisy z księgozbioru żydowskiej wspólnoty religijnej, która w czasach Jezusa rozwinęła się w Qumran nad Morzem Martwym. Rękopisy te są więc o prawie tysiąc lat starsze od tych z dziewiątego i dziesiątego wieku. Pomiędzy zwojami znad Morza Martwego znajdują się głównie rękopisy ksiąg Starego Testamentu z wyjątkiem Księgi Estery.
Te wczesne rękopisy z Qumran są bardzo ważne, ponieważ zawierają zasadniczo ten sam tekst co rękopisy z dziewiątego i dziesiątego wieku. Pokazują one, że tekst Starego Testamentu w ciągu tysiąca lat zmienił się bardzo mało. Uważni pisarze zrobili niewiele błędów i przeinaczeń. Jest kilka miejsc, gdzie użyto innych słów lub zwrotów, są również słowa (hebrajskie), których znaczenia nie potrafimy odkryć. Jednak możemy być pewni, że znany nam obecnie tekst Starego Testamentu jest zasadniczo taki sam, jak ten zapisany wiele stuleci temu.
Inne starożytne wersje Starego Testamentu
Tekst Starego Testamentu zachował się do dzisiaj także w formie starożytnych przekładów. Niektóre z nich potwierdzają dokładność używanego dziś hebrajskiego tekstu Starego Testamentu.
Jednym z najważniejszych tłumaczeń, bo pierwszym, jest grecka wersja Starego Testamentu Septuaginta. W pierwszych wiekach chrześcijaństwa Septuaginta była używana przez mówiących po grecku żydów i chrześcijan. Anonimowy autor - Listu Arysteasza sugeruje, że Septuaginta została opracowana dla Żydów mieszkających w Egipcie w czasie panowania faraona Ptolemeusza Filadelfaosa (285-246 przed Chr.).
Język grecki był głównym językiem Imperium Rzymskiego, dlatego w pierwszych wiekach chrześcijaństwa powstało także kilka innych greckich wersji Starego Testamentu. Czasami tłumaczenie greckie pozwala zrozumieć trudny fragment hebrajskiego tekstu. Nie należy jednak zapominać, że tłumaczenia mogą niekiedy być mało precyzyjne. Współczesne przekłady, aby ustrzec się niejasności zawierają w przypisach wiele wyjaśnień. W późniejszych wiekach, kiedy chrześcijaństwo dotarło do narodów mówiących innymi językami, przetłumaczono Stary Testament na łacinę (Wulgata), syryjski (Peszita) i egipski (koptyjski).
Jak skompletowano Stary Testament
Nie ma możliwości ustalenia ponad wszelką wątpliwość, w jaki sposób utworzono zbiór ksiąg, znany obecnie jako Stary Testament. Natomiast wiemy, które księgi wchodziły w skład Starego Testamentu tuż przed narodzeniem Jezusa i potrafimy ustalić, jakie księgi Jezus i Jego apostołowie uznaliby za swoją "Biblię".
W Tradycji Żydowskiej istnieje przekonanie, że to Ezdrasz (którego historia opisana jest w Księdze Ezdrasza) zebrał i ułożył księgi Starego Testamentu. Ale zbiór pierwszych pięciu ksiąg (Księgi Mojżeszowe lub Pięcioksiąg, czyli Pentateuch) oraz niektóre mowy proroków były czytane znacznie wcześniej, podobnie jak psalmy i przysłowia.
Żydzi podzielili swoje święte księgi na trzy grupy: Prawo, Prorocy i Pisma. Prawo składało się z pierwszych pięciu ksiąg Starego Testamentu (Księgi Rodzaju Księgi Powtórzonego Prawa). Choć Księga Rodzaju nie zawiera "prawa" jako takiego, została włączona do pierwszej grupy, ponieważ uważano, że wszystkie pięć ksiąg napisał Mojżesz.
Do "Proroków" zaliczono nie tylko proroctwa ludzi, takich jak Amos, Jeremiasz, Izajasz i wielu innych, ale także księgi historyczne - Jozuego, Sędziów, 1 i 2 Samuela oraz 1 i 2 Królewską. Księgi te przyporządkowano "Prorokom", ponieważ nic dotyczyły wyłącznie faktów, ale także znaczenia historii z punktu widzenia Boga.
"Pisma" obejmowały księgi mądrościowe (głównie sentencje) Przysłów, Koheleta, Hioba - pewne napisane później księgi historyczne, takie jak Ezdrasza, Nehemiasza i Kronik oraz jedną prorocką Księgę Daniela.
Wiadomo, że w czasach Jezusa hebrajskie Pismo Swięte składało się z trzydziestu dziewięciu ksiąg znanych jako Stary Testament. Większość ksiąg Starego Testamentu jest cytowana w Nowym Testamencie. Na tej podstawie można ustalić, które księgi były znane Jezusowi i Jego uczniom.
Oprócz trzydziestu dziewięciu ksiąg Starego Testamentu, Żydzi mieli także inne święte pisma, nazywane apokryfami, których nie traktowali na równi z Księgami Starego Testamentu. Jednak wśród czytających Septuagintę cieszyły się one takim samym szacunkiem.
Nie moĹźesz pisaÄ nowych tematĂłw Nie moĹźesz odpowiadaÄ w tematach Nie moĹźesz zmieniaÄ swoich postĂłw Nie moĹźesz usuwaÄ swoich postĂłw Nie moĹźesz gĹosowaÄ w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Nie możesz ściągać załączników na tym forum
FAQ
Szukaj
UĹźytkownicy
Grupy
Rejestracja
Zaloguj
