nasz DOM

ZoRo · Miejscowosc: Warszawa

Biblia o dzieciach nienarodzonych

http://www.opoka.org.pl/b...a_aaborcja.html
Micha� Wojciechowski

Gdy spytano prawodawc� ate�skiego Solona, dlaczego nie uwzgl�dni� w swoim kodeksie kary za ojcob�jstwo, odrzek�: „Bo nie przewiduj� takiej zbrodni”. Tak i Pismo �wi�te nie zna i nie wspomina zabijania dzieci z woli rodzic�w. W �wiecie Starego i Nowego Testamentu aborcji nie spotykamy, cho� znana by�a i praktykowana w�r�d wsp�czesnych narod�w poga�skich. Zarazem macierzy�stwo i ojcostwo s� w Biblii z zasady �r�d�em rado�ci, a dzieci znakiem Bo�ego b�ogos�awie�stwa. Taka jest atmosfera ca�o�ci. Niekiedy Pismo �wi�te m�wi te� wprost o dzieciach w �onie matki. Tym tekstom warto przyjrze� si� bli�ej.

�ycie ludzkie od pocz�cia
Dziecko w �onie matki okre�lane jest s�owami dotycz�cymi dzieci ju� narodzonych. W znanej scenie nawiedzenia �w. El�biety czytamy: podskoczy�o niemowl� w jej �onie (�ukasz 1,41); podskoczy�o rado�nie niemowl� w �onie mym (�ukasz 1,44). O bli�niakach Rebeki: Walczy�y dzieci w jej �onie (Rodzaju 25,22). Noemi pyta: Czy� mam jeszcze w �onie syn�w? (Rut 1,11).

Natomiast nie pada s�owo „p��d”. Znajdziemy je wprawdzie wielokrotnie w polskim tek�cie Biblii Tysi�clecia, w szczeg�lno�ci w odniesieniu do nowo narodzonego zwierz�cia (Wyj�cia 13, 12.13; Hiob 39,3) b�d� do istot ju� martwych, poronionych (Liczb 12,12; Hiob 3,16; Psalm 58,9; Kohelet 6,3; 1 List do Koryntian 15,8). Ale i to u�ycie jest myl�ce, bo w tek�cie oryginalnym mamy tam tylko s�owa „pierworodny”, „m�ode”, „umar�y” i „poroniony” (po hebrajsku dok�adniej „wypad�y” – nefel). Hiob 3,16 zawiera zwrot jak poroniony, jak dzieci, co nie widzia�y �wiat�a. I poronione dziecko nazywano wi�c dzieckiem. S�owo oznaczaj�ce embrion pojawia si� tylko raz, przy czym brzmienie tekstu nie jest ca�kiem pewne (Psalm 139,16 po hebrajsku: Oczy Twoje zarodek m�j widzia�y).

Jest te� ca�a seria tekst�w, z kt�rych wynika, �e �ycie w �onie matki jest postrzegane jako pierwszy etap istnienia cz�owieka – a tak�e jego wi�zi z Bogiem. On sam nas w �onie utworzy� (Hiob 31,15). B�g to stw�rca tw�j jeszcze w �onie matki (Izajasz 44,24). Dla ludzi wiernych Bogu m�dro�� wraz z nimi zosta�a stworzona w �onie matki (M�dro�ci 1,14). Ty utka�e� mnie w �onie mej matki (…) w ukryciu powstawa�em, m�wi do Boga autor psalmu (Psalm 139,13.15). W �onie matki zosta�em ukszta�towany jako cia�o w ci�gu dziesi�ciu miesi�cy (M�dro�ci 7,1n). Prorocy i �w. Pawe� m�wi� o swoim wybraniu i powo�aniu jeszcze w �onie matki (Izajasz 49,1; Jeremiasz 1,5; Syrach 49,7; List do Galat�w 1,15).

W jeszcze innych miejscach wymienia si� obok siebie pocz�cie i narodziny. Paralelizm mi�dzy nimi oznacza, �e traktowane s� one jako co� bliskoznacznego – albo wr�cz jako synonimy pocz�tku �ycia. Typow� bowiem cech� hebrajskiego sposobu m�wienia jest powtarzanie tej samej my�li na dwa sposoby.

Czytamy wi�c: Zrodzony jestem w przewinieniu, a w grzechu pocz�a mnie matka (Psalm 51,7). Niech przepadnie dzie� mych narodzin i noc, gdy powiedziano: pocz�ty m�czyzna (Hiob 3,3). Cz�ste jest wyra�enie: „pocz�a i porodzi�a”, podkre�laj�c ci�g�o�� tych dw�ch wydarze�. To utarte po��czenie spotkamy w s�owach Gabriela do Maryi: Oto poczniesz i porodzisz syna (�ukasz 1,31) – pocz�cie Jezusa jest t� chwil�, w kt�rej S�owo sta�o si� cia�em!

Liczenie �ycia ludzkiego od pocz�tku ��czy si� logicznie z tym, �e Pismo �wi�te k�adzie nacisk na jedno�� osoby ludzkiej. Cia�o, �ycie, duch to nie s� cz�ci cz�owieka, lecz raczej konieczne aspekty jego istnienia. Cia�o bez duszy jest po prostu martwe; nie ma sensu wyobra�anie sobie, �e dziecko nie narodzone by�oby z pocz�tku cz�owiekiem niepe�nym, a tym bardziej pozbawionym duszy! Takie sugestie rodzi� si� mog�y tylko w dualistycznej filozofii greckiej widz�cej dusz� jako osobn� „rzecz”.

W wielu cytowanych miejscach uderza ton osobisty: podkre�lanie to�samo�ci i ci�g�o�ci obecnego „ja” z dzieckiem jeszcze nie narodzonym. Mo�na by tu jeszcze wymieni� s�owa Tobiasza do syna: Pomnij, dziecko, na jakie niebezpiecze�stwa by�a nara�ona z twojego powodu matka, gdy ci� w �onie nosi�a (Tobiasz 4,4 por. 2 Machabejska 7,27). Pie�� nad pie�niami 8,5: Pod jab�oni� ci� obudzi�em, tam ci� pocz�a matka twoja. Za� prorok Jeremiasz, przeklinaj�c dzie� swych narodzin i cz�owieka, kt�ry przyni�s� ojcu wie�� o przyj�ciu na �wiat syna, �a�uje, i� cz�owiek �w nie zabi� mnie w �onie matki – wtedy matka moja sta�aby si� mym grobem (Jeremiasz 20,17).

Spowodowanie poronienia jako przest�pstwo
W Ksi�dze Wyj�cia, w Kodeksie Przymierza zawieraj�cym najstarszy biblijny zbi�r prawa karnego, spowodowanie poronienia uznane jest jednoznacznie za przest�pstwo (Wyj�cia 21,22-23). Znany by� tylko przypadek uderzenia kobiety w czasie b�jki mi�dzy m�czyznami. Przek�ad tego tekstu mo�e by� jednak rozmaity i wymaga analizy. Kluczem jest tu s�owo hebrajskie ’ason.

(22) Je�li bij�c si� m�czy�ni uderzyliby kobiet� brzemienn�, i wysz�oby dziecko jej. A nie b�dzie ’ason, winny zap�aci grzywn�, kt�r� na�o�y m�� („pan”) kobiety (…) (23) A je�li ’ason b�dzie, odda �ycie za �ycie. (24-25) Oko za oko, z�b za z�b (…) rana za ran�.

S�owo ’ason jest rzadkie, gdzie indziej w Biblii hebrajskiej oznacza szkod�, nieszcz�cie, w domy�le �mier� (Rdz 42,4; 42,38; 44, 29 – miejsca te s� powi�zane). Bli�szy sens tekstu m�g�by by� trojaki:

a) Wulgata i �redniowieczni komentatorzy �ydowscy odnosz� ’ason do osoby matki. Za jej �mier� nale�a�oby ukara� sprawc� �mierci�. Za �mier� dziecka nale�y si� natomiast kara pieni�na, kt�r� zap�aci� trzeba ojcu-w�a�cicielowi.

b) Je�li jednak odnie�� ’ason do dziecka, co by�oby bardziej prawdopodobne wobec wymienienia go bezpo�rednio przedtem, sens by�by raczej taki: „Przypadek uderzenia kobiety brzemiennej i poronienia dziecka. Gdyby nie zmar�o, winny zap�aci� grzywn�, kt�r� na�o�y m��. Je�li zmar�o, odda �ycie za �ycie”. Taki przepis uwzgl�dnia mo�liwo�� prze�ycia wcze�niaka.

Jest tu jeszcze jeden mo�liwy wariant: „Przypadek uderzenia kobiety brzemiennej i poronienia dziecka. Gdyby nie by�o nieszcz�cia (poronienia), winny zap�aci (za uderzenie) grzywn�, kt�r� na�o�y m��. Je�li zdarzy si� nieszcz�cie, odda �ycie za �ycie”.

c) Staro�ytny przek�ad grecki, Septuaginta, interpretuje ’ason jeszcze inaczej: jako form�, kszta�ty ludzkie. Je�li dziecko jest „nie uformowane”, kar� b�dzie grzywna. Je�li za� „uformowane” (exeikonismenon), winny odda �ycie za �ycie. Takie rozr�nienie zdaje si� odpowiada� znanemu w staro�ytno�ci greckiej przekonaniu o dw�ch etapach rozwoju p�odowego: widz�c zarodek fizycznie nie ukszta�towany (i nie znaj�c genetyki) nie uwa�ano go jeszcze za istot� ludzk�. Interpretacj� Septuaginty podj�� m.in. Filon z Aleksandrii, kt�ry uzna� zniszczenie p�odu uformowanego za zab�jstwo; p��d, jego zdaniem, formuje si� w 40 dni od pocz�cia („De specialibus legibus” 108-109).

Powy�sza rozbie�no�� bywa wyja�niana w ten spos�b, �e pierwotnie prawo �ydowskie na wz�r Hammurabiego chroni�oby g��wnie �ycie matki, a �mier� dziecka traktowa�o jako szkod� wyrz�dzon� ojcu. Septuaginta radykalnie zaostrzy�aby ten przepis. Potem wr�cono by do tekstu hebrajskiego (egzegeci �ydowscy i Wulgata, z hebrajskiego prze�o�ona – cho� w tym akurat miejscu przek�ad nie jest zbyt dos�owny).

Jednak�e Septuaginta nie zdradza tendencji do zaostrzania w taki spos�b prawodawstwa starotestamentalnego – za� �wiat grecki nie zna� dot�d idei karania za wywo�anie poronienia jak za zab�jstwo. Wolno wi�c s�dzi�, �e to raczej prawo pierwotne grozi�o �mierci� za ka�de pobicie prowadz�ce do poronienia i �mierci dziecka (kara �mierci grozi w Starym Testamencie cz�sto!). Septuaginta pod wp�ywem medycyny greckiej ograniczy�aby to prawo do przypadku �mierci dziecka ju� uformowanego, a Wulgata i komentatorzy �ydowscy do przypadku �mierci matki. Zgadza si� to z og�lnym kierunkiem obja�niania praw epoki Starego Testamentu: i w chrze�cija�stwie i w p�nym judaizmie raczej je �agodzono. Zaostrzaj�c wymogi etyczne, inaczej widziano wymiar kary, odchodz�c (poza najci�szymi zbrodniami) od kary �mierci.

Staro�ytni chrze�cijanie czytali Stary Testament g��wnie w przek�adzie Septuaginty. Do tej wersji odwo�uje si� te� najcz�ciej Nowy Testament. Z punktu widzenia pisz�cych po grecku autor�w Nowego Testamentu Biblia ju� zawiera�a surowy zakaz zab�jstwa dziecka nie narodzonego. Sam Nowy Testament tego przest�pstwa nie wspomina, natomiast najstarsza zapewne poza nim ksi�ga chrze�cija�ska, Didache, m�wi wyra�nie: Nie zabijaj dziecka przez poronienie (2,2 por. 5,2). Ojcowie Ko�cio�a pod wp�ywem Septuaginty i staro�ytnej doktryny medycznej cz�sto uwa�ali za zab�jstwo tylko zniszczenie „p�odu uformowanego”, �mier� „p�odu nie uformowanego” uwa�aj�c za z�o mniejsze.

Kogo obowi�zuje prawo biblijne
To nie dopiero dzisiaj wierz�cy w Boga zadali sobie pytanie, czego B�g ��da od nie znaj�cych go. Pierwsz� tak� odpowiedzi� jest opis przymierza Boga z Noem, kt�ry symbolizuje ca�� ludzko�� jako jej praojciec. W�a�ciwie tylko jeden obowi�zek, jedno przykazanie ci��y na wszystkich ludziach na mocy tego przymierza: nie przelewa� krwi ludzkiej! (Rodzaju 9,5n).

�ycie nienarodzonych traktowane jest w Pi�mie �wi�tym jako �ycie ludzkie. Zarazem „nie zabijaj” to przykazanie podstawowe, wszystkim ludziom znane i obowi�zuj�ce ka�dego. Nale�y ono do powszechnej moralno�ci i powszechnego prawa, Bo�ego i ludzkiego. Biblia ��da zreszt� od prawa ludzkiego, by by�o zgodne z Bo�ym. Prorok Izajasz wo�a�: Biada tym, co bezbo�nie wydaj� ustawy, i tym, co ustanowili przepisy krzywdz�ce, aby s�abych odepchn�� od sprawiedliwo�ci (Izajasz 10,1n). A kt� s�abszy od dziecka nie narodzonego?

Jednocze�nie znajdziemy w Pi�mie �wi�tym wyrazy ufno�ci, �e tak ci, kt�rzy Prawa Bo�ego bezpo�rednio nie znaj� umys�em swym i sumieniem zdolni s� tre�� Prawa odczyta� (List do Rzymian 2,14-15). Dla chrze�cijanina jakim� do�wiadczalnym potwierdzeniem tej mo�liwo�ci mo�e by� pot�pienie aborcji przez wielu wybitnych przedstawicieli staro�ytno�ci poga�skiej, jak Hipokrates, Owidiusz i Seneka (lekarz, poeta-kochanek, filozof-polityk…). Sumienie, w kt�rego istnienie chrze�cijanin wierzy, to nie jest oczywi�cie subiektywne ludzkie prawo do ustalenia regu� moralnych i do samousprawiedliwienia si� – cho� wielu tak zdaje si� sumienie rozumie�. Sumienie w j�zyku biblijnym to zdolno�� do obiektywnej – i przez Boga inspirowanej – samooceny, do odr�nienia dobra od z�a i do wybrania dobra. Zakaz zabijania dzieci nie narodzonych dotyczy wszystkich ludzi – bo wszyscy mog� w sumieniu swoim znale�� s�owa „nie zabijaj”.

�r�d�o: Micha� Wojciechowski, Wiara – cywilizacja – polityka, Dextra – As, Rzesz�w – Rybnik 2001 (dextra@dextra.pl, dextra@rz.onet.pl + www.dextra.pl).

Dorota Halasa · Dorota H Miejscowosc: Tokio

Bardzo ciekawy artykul, ktory podaje wiele argumentow nam chrzescijanom, ktore mozemy zastosowac podczas rozmowy ze zwolennikami aborcji

Abuna Zygmunt · Abuna Zygmunt Miejscowosc: Aleppo

Wazne jest aby sprzeciw wobec aborcji nie byl rownoznaczny z surowym i slepym potepianiem kobiet ktore sie tego aktu dopuscily. Po pierwsze nie do nas nalezy potepianie osob. Po drugie nie znamy okolicznosci (czesto potepiajacy nie sa lepsi od potepianych, a przynajmniej nic nie uczynili aby im pomoc i na przyklad zapobiec aborcji, albo pomoc samotnej czy zameznej kobiecie borykajacej sie z trudem wychowania dziecka w warunkach gdy ona na przyklad pracuje). Po trzecie czesto brakowalo kobiecie swiadomosci co do skali popelnionego czynu. Po czwarte jest ona mocno doswiadczona wyrzutami sumienia. Po piate czesto mezczyzna odgrywa decydujaca role w podjeciu takiej decyzji i nie mozna jednostronnie tylko kobiety za to winic. Po szoste istnieje pewnego rodzaju przyzwolenie spoleczne dla tego czynu, poprzez regulacje prawna sprzyjajaca takim decyzjom. P siodme......

barmal · Miejscowosc: Nowy S�cz

Wszystko prawda-wiem od dawna. Z problemem zetkn�am si� na studiach podyplomowych o rodzinie oraz kursach kwalifikacyjnych przygotowuj�cych do wyk�adania ,, Wychowania w rodzinie".

Dorota Halasa · Dorota H Miejscowosc: Tokio

Bardzo daleka jestem od potepiania kogokolwiek. Mysle jednak, ze wazne jest budowanie przez Kosciol swiadomosci czlowieka i jego stosunku do zycia. Kobiety decyduja sie czesto na aborcje ze wgledu na strach i uleganie wplywom oraz brak swiadomosci. Mysle, ze bardzo duza role do odegrania maja tu lekarze i psychologowie, ale oni tez ulegaja presji zewnatrznej i presji tzw. "nowoczesnosci". Ten artykul sluzy wedlug mnie budowaniu swiadomosci chrzescijanina w stosunku po pojecia zycia nienarodzonego. Tylko tyle.

"�ycie nienarodzonych traktowane jest w Pi�mie �wi�tym jako �ycie ludzkie. Zarazem „nie zabijaj” to przykazanie podstawowe, wszystkim ludziom znane i obowi�zuj�ce ka�dego. Nale�y ono do powszechnej moralno�ci i powszechnego prawa, Bo�ego i ludzkiego."

barmal · Miejscowosc: Nowy S�cz

Bardzo trudno o dobrego psychologa. To profesja, kt�ra coraz bardzie mnie zadziwia. Natomiast w rozwijaniu tematu maj� tez ogromne znaczenie celebryci. Niepojeta dla mnie postawa pani Marii Czubaszek.

Dorota Halasa · Dorota H Miejscowosc: Tokio

Tak, jest bardzo trudno o dobrego psychologa. Moja siostra miala szczescie trafic na takiego.

Dla mnie najlepszymi poradami psychologicznymi sa czytania biblijne. Nie znalazlam jeszcze lepszych.

barmal · Miejscowosc: Nowy S�cz

w�a�nie :)